Co jest grane? - w labiryncie

W nowy rok z nowymi tematami.

Początek roku zbiegł się z początkiem nowego forum (też nie wiem, kiedy mam na nie czas...), siostrzanego forum książkowego - forum o grach planszowych (nie tylko) dla dzieci.

Oba tematy są nam bliskie, a gry planszowe po mału zaczynają konkurować o miejsce na półkach z  książkami. Planszówkowa mania dorosłych przeszła już na Staśka, który świetnie sobie radzi, przy czym woli zdecydowanie gry "dorosłe", niż te ze swojej kategorii wiekowej (chyba, że dotyczą piłki nożnej), a mój ostatni zakup przeciągnął na "naszą" stronę chyba wreszcie i Brata.

Więc i nowe forum, i chwile rozgrywek z Bratem w jego pierwszą własną planszówkę, i to, że kiedyś przyczepiałam tu jakąś niemrawą (bardzo!) stronę z naszymi grami jest powodem nowego tematu, być może z czasem cyklicznego (choć wolę grać, niż pisać o grach, szczerze mówiąc).

I dziś będzie nie tylko o pierwszej planszówce Brata, ale i o mojej pierwszej planszówce. I nie tylko. 

Dawno, dawno temu, do naszych znajomych przyjechali ich znajomi z Niemiec, kraju zagranicznego, mlekiem i miodem płynącego (w przeciwieństwie wówczas do naszego, płynącego głównie octem i brudną Wisłą). Spędzaliśmy razem wakacje, a że znajomi znajomych przyjechali z trójką dzieci, mimo barier językowych dzieci (czyli ja też) bawiły się razem. W deszczowe dni, lub wieczory przy kominku graliśmy namiętnie w grę planszową. Niesamowitą: kolorową, ładnie wykonaną, trwałą i ciekawą. Oczywiście była to gra Stamtąd. Dużo nie pamiętam. Okładkę. I że była ruchoma plansza. Labirynt. I każdy miał swój cel... I że zabawa była świetna. Mimo barier językowych.

Rok później, kiedy znajomi znajomych znów przyjechali na wakacje (chyba lubili sporty ekstremalne i wakacje w dzikich krajach), przywieźli mi prezent - mój własny labirynt. Ale, że byłam starsza niż ich dzieci, dostałam "starszą" wersję tej samej gry: Das Labyrinth der Meister! 

Skracając bardzo tę niezbyt pasjonującą historię powiem, że w cudowny sposób gra ta zachowała się do czasów współczesnych, w dodatku - jeszcze większym cudem - w komplecie. I kiedy pasja grania ogarnęła nas już na dobre, z wakacyjnych zakamarków zwieźliśmy do domu różne stare gry, a wśród nich Das Labyrinth der Meister. 

I okazało się, że gra jest równie starożytna co fajna. Bywa wyzwaniem nawet dla dorosłych, a dla Staśka - choć początkowo dość trudna - jest świetnym ćwiczeniem pomyślunku i spostrzegawczości, kombinowania i przewidywania. Wszyscy ją bardzo polubiliśmy.

Gra została wydana przez firmę Ravensburger, a więc jej wykonanie jest rewelacyjne: "solidne i niemieckie". Mimo lat nic nie straciła ze swojej - dużej - urody.

Plansza składa się z ruchomych kafelków - fragmentów labiryntu - poukładanych pomiędzy kafelkami na stałe przytwierdzonymi do planszy (co drugi element jest ruchomy). Mamy o jeden kafelek "za dużo", który służy nam do przepychania poszczególnych ciągów kafelków, co powoduje zmiany w układzie labiryntu. Pośrodku labiryntu układamy losowo 21 plakietek z magicznymi składnikami przydatnymi czarodziejom do ważenia tajemniczych mikstur. Plakietki są ponumerowane kolejno. Każdy z graczy - czarodziejów - losuje kartę z magiczną recepturą - na tych składnikach zależy mu najbardziej. Celem jest zebranie składników do swojej receptury, ale też zdobycie jak największej ilości punktów (punkty = kolejnym numerom na plakietkach składników, składniki z receptury są punktowane dodatkowo). Należy przesunąć labirynt tworząc sobie dojście do składnika, a następnie przesunąć pionek - i jeśli się uda - zabrać plakietkę. Utrudnieniem jest fakt, że składniki należy zbierać po kolei z planszy (bez względu na to, co mamy na kartach receptur) - wszyscy więc ruszają po ten sam składnik przestawiając za każdym razem labirynt. Nie można zabrać z planszy składnika nr 4, jeśli wciąż znajduje się na niej nr 3.

Graliśmy w tę grę wiele razy ze Staśkiem, graliśmy również z zaprzyjaźnionymi matematykami i za każdym razem gra była zarówno przyjemnością jak i wyzwaniem (przy czym ta z matematykami trwała nieporównywalnie dłużej... bardzo im się podobała!).

W zeszłym roku będąc Nie Tu i szukając upominków dla dzieci natrafiłam na karcianą wersję tej samej gry. Jest mała i poręczna, uznałam, że skoro radzimy sobie z labiryntem Majstrów, ta będzie bardzo dobra na wyjazdy. Rzeczywiście, stała się jedną z naszych ulubionych gier wyjazdowych, choć i w domu często w nią grywamy.

W tym przypadku losowo układamy na stole 6 kawałków labiryntu, a następnie ciągniemy po dwie karty. Karty oprócz dróżek labiryntu mają symbole. Należy tak dołożyć swoją kartę do labiryntu na stole, aby można było dojść do karty z takim samym symbolem. Wtedy można zabrać kartę, do której doszliśmy, jako punkt zwycięstwa. I dociągnąć nową kartę.

I wreszcie doszliśmy do pierwszej-mojej-własnej planszówki Brata. Też labirynt (skoro się sprawdza tak dobrze), w wersji Junior. Pomysł na tydzień bez starszego brata w domu.

Ku mojej wielkiej radości - strzał w 10! Brat, do tej pory dość sceptycznie nastawiony do gier planszowych (wyjątek robił tylko czasem dla legowego Kokoriko), tę grę wyciąga prawie codziennie, jest w stanie nawet wynegocjować partyjkę już w łóżku po kąpieli. Nie wiem, co jest przyczyną aż takiej atencji, być może to, że dostał ją tylko-dla siebie, może też to, że jest ona kopią gry, którą już mamy w wersji "dla starszych", a ta jest specjalnie dla niego. Bo jeśli chodzi o zasady i samo granie... cóż, szczerze mówiąc sporo trzeba mu jeszcze podpowiadać, sterować chaotycznymi ruchami labiryntu, zwracać uwagę, przypominać... Ale cele pojął bardzo szybko, na swój sposób je realizuje, mam wrażenie, że z gry na grę coraz lepiej. Najważniejsze, że mu się podoba i polubił. A szachrować i zmieniać zasady próbuje tylko, jak gra z Ciocią...

Labirynt Junior jest właściwie powtórzeniem tego naszego pierwszego, dla Majstrów, tylko w dużo prostszej wersji. Kafelki labiryntu są większe i jest ich mniej, więc labirynt też jest prostszy i łatwiej się go układa. Układa się go w ten sam sposób - luźne kafelki pomiędzy stałymi tak, aby móc przesuwać całe pasy. Na kafelkach narysowane są symbole. Takie same symbole są na 12 małych plakietkach - to nasze sekrety. Gracz odsłania pierwszy sekret i próbuje tak przesunąć labirynt, żeby dojść do takiego samego symbolu na planszy. Jak mu się uda - zabiera plakietkę z symbolem i zdobywa punkt. Jak mu się nie uda - do tego samego sekretu próbuje dojść kolejny gracz. A pionkami są atrakcyjne figurki duszków (a my akurat czytamy Małego Duszka!).

A najfajniejsze w tych grach jest to, że nie nudzą rodzica i gra się w nie z prawdziwą przyjemnością, są nawet momentami pewnym wyzwaniem (no, może niekoniecznie Junior...). Takie lubię.

A labirytny lubimy wszyscy.

Zapomniałam o oznaczeniach wiekowych.

Labyrinth der Meister ma oznaczenie 10+. U nas z trochę z braku (wówczas) alternatyw zaczął grać w nią 6-latek i po początkowym sterowaniu daje sobie radę nie najgorzej.

Labirynt karciany ma 7+, 6-latek bardzo szybko załapał zasady i grał z dużą przyjemnością (i nadal gra, już 7-latek).

Labirynt Junior ma oznaczenie 5-8, 4-latek po mału zaczyna załapywać zasady, sama gra sprawia mu dużą przyjemność, dla 7-latka (wyćwiczonego już, to prawda, na poprzednich dwóch) układanie tak prostego labiryntu nie jest już wyzwaniem, ale też lubi pograć z Bratem.

A teraz już kończę, bo Brat dopomina się, żebyśmy zagrali partyjkę...

-------------------------
Das Labyrinth der Meister
wyd. Ravensburger 1991
Max J. Kobbert
2-4 graczy, 10+ (8+)

Das Labyrinth das Kartenspiel
wyd. Ravensburger 2000/2005
Max J. Kobbert
2-6 graczy, 7+

Junior Labyrinth
wyd. Ravensburger 1995/2008
Max J. Kobbert, ilustracje Joachim Krause
2-4 graczy, 5+